Kireçlenme

Kireçlenme Nedir?

Kireçlenme ya da tıp dilindeki adıyla osteoartrit, dünya çapında milyonlarca insanın yaşadığı kronik bir eklem rahatsızlığıdır. Kemiklerin uçlarını çevreleyen kıkırdak dokunun zamanla aşınması, yıpranması ile ortaya çıkan bir rahatsızlıktır. Zaman içerisinde kötü gidişatlar gerçekleşebilir, kemikler parçalanabilir ve eklem içinde birikmeye başlayabilir. Bu vücutta iltihabi bir süreci ve devamında ağrı ataklarını ortaya çıkarır.

40 yaş üstündeki bireylerde görülme sıklığı artmakla beraber, ağır yük taşımak ,dizlerin üzerine oturmak gibi fiziksel hareketlerde bulunan insanlarda da çok sık rastlanılmaktadır. Eklem kireçlenmesi, eklem hastalıkları yaşanmasının önündeki en büyük sebeptir. Kireçlenmeden esas etkilenen eklemleriniz; diz, kalça, bel, boyun, başparmak eklemleridir.

Yaşın artması, obezite probleminin var olması, eklemlerin aşırı kullanımı ve genetik yatkınlık gibi faktörlerle risk ihtimali oldukça artmaktadır.

Hareket halinde kireçlenme ağrıları daha fazla hissedildiği için hastanın dinlenmesi kendini fazla yormaması, ağırlığa maruz kalacağı hareketlerden kaçınması tavsiye edilir.

Kireçlenme Nedenleri Nelerdir?

Kireçlenme, eklemlerinizi çepeçevre saran kıkırdak dokunun aşınmasıyla ortaya çıkan bir problemdir. Ve bu doku tamamen aşındığı takdirde, kemik kemiğe sürtünme noktasına kadar gelebilir.

Obezite sorunu, sporcu yaralanmaları, kalıtımsal etkiler dizlerin  üzerine oturmak eklemlerin aşırı kullanımı, yaş gibi faktörler kireçlenmeye neden olmaktadır. 

İdeal kilonuzu koruduğunuz takdirde, diz, kalça ve belinizde oluşabilecek kireçlenmenin önüne geçebilirsiniz. Ayrıca kilo kaybı kireçlenmenin ilerlemesini azaltabilir. Sporcu yaralanmalarında kireçlenme gelişme riski oldukça fazladır. 

Kıkırdak yapımında genlerden kaynaklı kalıtsal bir sorun mevcut olduğunda bu eklemlerin daha hızlı bozulmasına neden olabilir. Ayrıca bazı eklemlerin aşırı derecede fazla kullanımı kireçlenme riskini hayli artırmaktadır.

Yaşınız arttıkça kireçlenme problemi yaşama ihtimaliniz de eş zamanlı olarak artmaktadır.

Kireçlenme Belirtileri Nelerdir?

Kireçlenme oldukça sinsi bir hastalıktır. Belirtiler yavaş yavaş gelişir ve zamanla kötüleşir. Hangi eklemin, hangi oranda etkilendiğine bağlı olarak belirtiler farklılık gösterir.

Ağrı: Eklemlerde hareket ederken ya da hareketin sonrasında meydana gelen geceleri rahassız eden ağrılar.

Sertlik: Sabahları uyandığınızda ya da uzun süre hareketsiz kaldığınızda eklem sertliği probleminden muzdarip olabilirsiniz.

Hassasiyet: Eklemlerinize ve çevre bölgelerine hafif bir baskı uygulandığında bile o bölgenin hassasiyetini hissedebilirsiniz.

Esneklik kaybı: Eklemlerinizi eskisi gibi esnek bir biçimde hareket ettiremeyebilirsiniz.

Gıcırtı sesleri: Ekleminizi hareket ettirdiğinizde, gıcırdama, çatırdama seslerini işitebilirsiniz.

Şişkinlik: Eklemlerinizin çevresinde hafif şişkinlik gözlemleyebilirsiniz.

Bu gibi belirtilerin devamlılığı ev işlerini, günlük rutinlerinizi yapmanızı sekteye uğratacaktır. Normalde çok basit olarak baktığımız işleri yapmak sizin adınıza bir işkence haline gelebilir. O yüzden belirtilerin devamında daha kötü hastalıklara neden olmaması için hızlı aksiyon almak adına doktorunuzla iletişim kurmanız büyük önem arz etmektedir.

Kireçlenme Vücudun Hangi Bölgelerini Etkiler?

Kireçlenme, bel, diz, ayak bileği, kalça eklemi gibi yük altında çalışan eklemlerde daha sık rastlansa da omuz, dirsek, el bileği, el eklemleri hatta çene kemiğinde bile rastlanılabilir.

Kireçlenme Şikayetleri Nelerdir?

Hastalığın en önemli belirtisi ağrıdır. Bu ağrılar hastanın dinlenmesi sonucu azalma gösterir. İleri yaşlarda görülen kireçlenmenin ağrıları kalıcı ve olabilir ve dayanılmaz bir hal alabilir. Ve günlük ritüellerinizi yapmanız zorlaşıp, işlev kayıplarına kadar sebebiyet verebilir.

Kireçlenme Tedavisi

Kireçlenme geri döndürülemez bir rahatsızlıktır fakat tedavi yöntemleri ile ağrılarınızı azaltabilir ve daha iyi hareket etmeniz sağlanabilir ve hastalığın ilerlemesi engellenebilir.

Doktorunuz ağrılarınızı azaltacak ilaç, krem, losyon tedavileri üzerinde durabilir.

Fizik tedavi uzmanı ile beraber eklemlerinizin etrafındaki kasları güçlendirmeye ve esnekliğinizi artırmaya yönelik hareketler üzerinde duracağınız bir egzersiz planı şekillendirilebilir. 

Kilo vermeniz, eklemlerinizde yaşanan gerilimin azalmasına olanak sağlayabilir.

Reçeteli anti-enflamatuar ve ağrı kesiciler ile eklemlerdeki ağrı ve şişkinliğin azaltılmasını sağlayabilirsiniz.

Hekiminizin tavsiye edeceği eklem koruma aksesuarları ile eklemlerinizin daha fazla gerilip acınızı artıracak hareketleri engelleyebilirsiniz.

Eklem içine yapılacak lokal enjeksiyon uygulamaları da uygun hastalarda tedavi seçenekleri arasındadır.

Diğer yöntemlerin etkisiz kaldığı durumlarda, cerrahi operasyonlar da seçenekler arasında bulunabilir.

Eklem protezi ameliyatıyla, hasarlı  ekleminiz yerine özel elementlerden yapılan malzemeler konulabilir.Ameliyat sonrası 1.gün hasta yürütülür yaklaşık 3-4 hafta içerisinde hasta ağrısız bir yaşama kavuşur.

Osteotomi ile beraber dizlerinizin yeniden hizalanması sağlanır ve bu operasyon sayesinde vücut ağırlığınız dizinizin yıpranmış kısmından uzaklaştırılmış olur.

 

 

                                                                                                   

Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı

Op.Dr.Ahmet Hakan KARA